-2- مبانی نظری مهارت های ارتباطی

1-4-2- ارتباط

ارتباطات یک فرآیند اجتماعی است که در آن اطلاعات، مبادله شده و نوعی تفاهم بین طرف های ذینفع حاصل می شود. ارتباط یک فرایند اجتماعی است به دلیل آنکه در آن دو یا چند نفر دخالت دارند. همچنین ارتباطات یک فرایند دو طرفه است و در یک لحظه به وقوع نمی پیوندد، بلکه در طول زمان تحقق می یابد. صاحب نظران مختلف ارتباط را به طرق گوناگونی تعریف کرده اند که اکثر این تعاریف از حیث ظاهری با یکدیگر متفاوت و از لحاظ معنایی با یکدیگر یکسان است. احتمالا ارسطو فیلسوف یونانی اولین دانشمندی است که 2300 سال قبل نخستین بار در زمینه ارتباط سخن گفت. او ارتباط را جستجو برای دست یافتن به کلید وسایل و امکانات موجود برای ترغیب و اقناع دیگران تعریف می کند (زمانیان، 1396).

ارتباط عبارتست از جریان پویایی که درآن تبادل اطلاعات صورت می گیرد. این جریان می تواند چهره به چهره یا رو در رو باشد که آن را ارتباط مستقیم یا میان فردی می نامند. در این نوع ارتباط شخص پیام دهنده یا پیام گیرنده با یکدیگر تماس دارند و به همین جهت پیام دهنده و پیام گیرنده می توانند به نوبت نقش خود را تغبیر دهند و هر کدام به جای دیگری ایفای نقش نماید. مفهوم واقعی ارتباط با توجه به ریشه لاتین آن (در میان گذاشتن و تقسیم کردن) مفهومی است که لازمه آن فقط یک فرستنده فعال و یک گیرنده انفعالی نیست بلکه بازخورد یا فیدبک دومی را که نیزتغییر دهنده طرز رفتار اولی است به حساب می آورد و از آن مهم تر مستلزم شرکت فعال تمام افراد ذی نفع در روند ارتباط نیز هست و ارتباط در این حالت به صورت یک بازخورد در می آید. ارتباط را می توان جریانی چند طرفه دانست که طی آن دو یا چند نفر به تبادل افکار، نظریات، احساسات وحقایق می پردازند و از طریق بکار بردن پیام هایی که معنایش برای کلیه آنها یکسان است به انجام این امر مبادرت می ورزند (سیمپسون^[1]؛ به نقل از زمانیان، 1396).

ارتباط مؤثر چنان ارتباطی است که در آن درک و استنباط گیرنده از پیام با قصد ونیت فرستنده مطابقت داشته باشد، چون بدون همکاری میان افراد موجودیت سازمان و جوامع بشری به مخاطره می افتد. با وجود موانع زیاد در ارتباط های بین شخصی، می توان از چند روش برای به حداقل رساندن نادرستی پیام در فراگرد ارتباط سودجست. مهمترین مهارت در بین مهارت های فردی، مهارت های فرستادن می باشد. اگر فرستنده زمینه ی اصلی پیام را همراه با محتوای خاص پیام نفرستد، در آن صورت، گیرنده احتمالا پاسخ یا واکنشی را که منظور فرستنده بوده است از خود نشان نخواهد داد. بنابراین برای اینکه یک فرستنده موفق باشد باید مهارت های ارسال پیام را کسب نماید واین حاصل نمی شود مگر اینکه موانع موجود شناسایی و رفع شوند (شفر[2] و همکاران، 2008).

2-4-2- مهارت های ارتباطی

طی تعریفی که محققان از مفهوم مهارت های ارتباطی ارائه داده اند، این مهارت ها شامل توانایی برقراری ارتباط با دیگران به شکل کارآمد و مؤثر، لازم است که این رابطه در عین اینکه برای خود شخص مفید است، برای شخص مقابل هم سود داشته باشد. به عبارت دیگر مهارت های ارتباطی که بعضا مهارت های اجتماعی یا مهارت های بین فردی نیز نامیده می شوند، عبارتند از توانایی فرد برای ارتباط برقرار کردن با دیگران در جهت برآورده نمودن نیازها، خواسته ها، حق و حقوق با تعهد به شیوه ای قابل قبول، بدون اینکه به نیازها، خواسته ها، حق وحقوق یا تعهدات دیگران صدمه ای وارد آورد. هدف شما ممکن است دفع یک سوء تفاهم، تشریح یک ایده، دلداری دادن به دوستتان، پافشاری روی نظرتان، توجیه کردن استادتان در مورد ضرورت موضوعی که به عنوان تحقیق در نظر گرفته اید و یا قانع کردن دیگران جهت تجدیدنظر در رفتارهایشان باشد؛ هر چه ما در برقراری ارتباط کارآمدتر باشیم، احتمال دستیابی به هدف بیشتر میسر خواهد بود (زمانیان، 1396).

مهارت های ارتباطی به منزله آن دسته از مهارت هایی هستند که به واسطه آنها افراد می توانند درگیر تعامل های بین فردی و فرایند ارتباط شوند؛ یعنی فرایندی که افراد در طی آن، اطلاعات، افکار و احساس های خود را از طریق مبادله پیام های کلامی و غیرکلامی با یکدیگر در میان می گذارند. این مهارت ها مشتمل بر مهارت های فرعی با خرده مهارت های مربوط به درک پیامهای کلامی و غیر کلامی^[3]، نظم دهی به هیجان ها^[4]، گوش دادن^[5]، بینش نسبت به فرایند ارتباط^[6] و در ارتباط^[7] است که اساس مهارت های ارتباطی را تشکیل می دهند. این مهارت ها از چنان اهمیتی برخوردارند که نارسایی آنها می تواند با احساس تنهایی، اضطراب اجتماعی، افسردگی، عزت نفس پایین^[8]، و عدم موفقیت های شغلی و تحصیلی در دانش آموزان و دانشجویان همراه باشد (چانگ[9] و همکاران، 2016).

یونیسف[10] (2003) ارتباط در روابط میان فردی را شامل مهارت های زیر می داند:

با منابع دقیق، نگارش اصولی بر اساس APA، با 17 صفحه مفید و قابلیت اصالت سنجی متون

*مانپت طرحی نو در فروش مبانی نظری*

[1] Sympson

[2] Scheffer

[3] Understanding Verbal And Nonverbal Messages

[4] Emotion Regulation

[5] Listening

[6] Being Aware Of Communication Process

[7] Assertiveness

[8] Self- Esteem

[9] Chung

[10] Unicef