تاریخچه آموزش فلسفه به کودکان

قدرت تمییز و داوری و استدلال آوری از اهمیت انکارناپذیری در زندگی فردی و حیات جمعی برخوردار است. نقش این امور در تفاهم میان آدمیان و در نتیجه نشاندن گفتگو به جای نزاع در درون و میان تمدن ها نیز نمی توان نادیده گرفت. البته این معضل مربوط به کشورهای جهان سوم نیست در کشورهای پیشرفته و غربی نیز این امر محسوس است. اما اندیشمندان این کشورها مدتی است که دست به کار شده اند و در این زمینه مطالعات زیادی انجام داده و به این نتیجه رسیده اند که برای تقویت توانایی های ذهنی و استدلالی افراد دوران دانشگاه دیر است و باید از کودکی آغاز کرد. بدین ترتیب شاخه ی دیگری از فلسفه متولد شده، که فلسفه برای کودکان نام گرفته است. این برنامه بر اساس رهنمودهای جان دیویی[1] و مربی روسی ویگوتسکی[2] شکل گرفته است که بر ضرورت تعلیم و تفکر و نفی آموزش صرف حفظ کردن تأکید می کنند که این موضوع برای کودکان کافی نیست و فقط آنچه را که به آنها گفته می شود به حافظه سپرده و سپس به یاد می آورند. بلکه آنان باید موضوع مورد نظر را بیازمایند و تجزیه و تحلیل کنند. حفظ کردن مطالب مهارت فکری کم ارزش و سطح پایینی است، به همین دلیل باید داوری و استدلال و اموری از این قبیل به کودکان یاد داده شود (ستاری، 1398).

فلسفه برای کودکان برنامه ای است که کودکان مدرسه ای را در تمام مباحث کلاسی در زمینه ی موضوعات فلسفی مشارکت می دهد. هدف این برنامه بهبود تفکر کودکان از طریق معرفی بسیاری از سؤالات بزرگ به آنها و توانا ساختن آنها به بررسی چنین سؤالاتی است. با استفاده از این برنامه معلمان کودکان را به تفکر عمیق تر بر روی ایده هایی که در پس کار مدرسه ای آن ها قرار دارد تشویق می کنند. این اقدام عمدتا در یک جمع پژوهشی کلاس درس صورت می گیرد. کودکان بر روی تفکر خود و مهارت های مورد استفاده ی خود تمرکز خواهند کرد و سپس توانایی آن ها را هنگامی که در حال بررسی و تقویت ایده های خود و دیگران در پاسخ به معماهای فلسفی هستند بهبود خواهند بخشید و در واقع این برنامه که توسط لیپمن و همکارانش مطرح شده است به رابطه ی نزدیک معلم و شاگرد و ایجاد انگیزه برای آغاز بحث و گفتگو از طریق داستان، قطعه شعر، با بیان واقعه ای و امثال آن تأکید دارد. در این روش به دانش آموزان فرصت داده می شود تا ابتدا به صورت فردی فکر کنند و سپس به صورت گروهی به تفکر بپردازند. این گفتگو ها باعث تفکر عمیق می شوند و می توانند گروه های کاوشگر فلسفی را در مسائل گوناگون شکل دهند و مدرسه را به مکانی برای پژوهش و اندیشه ورزی تبدیل کنند. در این برنامه دانش آموزان به کاوش گرانی ماهر و جوان تبدیل می شوند. کاوشگر بودن مفهوم اصلی الگو است و مراد از آن جستجو گری، فعال بودن، پرسش گری، مصر بودن و داشتن هشیاری دائمی برای مشاهده ارتباطات و اختلافات و آمادگی همیشگی برای مقایسه، مقابله، تحلیل، مطرح کردن فرضیه، تجربه، مشاهده، سنجش و امتحان است. فلسفه برای کودکان بر این ایده مبتنی است که کودکان قابلیت ها و توانایی های استدلال و دانش خود را در یک اجتماع می سازند. نقش معلمان آماده کردن دانش برای بلعیده شدن به وسیله ی کودکان نیست، بلکه تدارک مدلی از تفکر مجرب برای شاگردان متفکر کلاس و تضمین حفظ تفکر سطح

با منابع دقیق، نگارش اصولی بر اساس APA، با 25 صفحه مفید و قابلیت اصالت سنجی متون

*مانپت طرحی نو در فروش مبانی نظری*